Dzieje się w Sosnowcu: Grzegorz Onyszko: Żydzi na terenie dziewiętnastowiecznej parafii Zagórze
Pomysł napisania o żydowskich mieszkańcach na terenie parafii w jej dziewiętnastowiecznych granicach czekał na realizację bardzo długo. Chcę się skupić na opisie, jak i kiedy Żydzi pojawili się na tym terenie oraz jak wyglądała ich społeczność do roku 1939, biorąc pod uwagę, że przybyli tutaj jeszcze w XVII wieku. Pod koniec XVIII wieku te ziemie znalazły się najpierw w zaborze pruskim, a od 1814 roku stały się częścią Królestwa Polskiego. Po pierwszej wojnie światowej Żydzi stali się obywatelami II Rzeczypospolitej. Niestety, to wielowiekowe współistnienie przerwała okupacja niemiecka podczas II wojny światowej i likwidacja ludności żydowskiej przez hitlerowców w czasie Holokaustu. [Zdj. 1. Zabudowania dworskie w Zagórzu w tle widoczne wieże kościoła (zbiory własne autora).] Artykuł przedstawia, jak wyglądała druga co do liczebności mniejszość narodowa, Żydzi, na terenie parafii Zagórze w jej granicach z końca XIX wieku. Wówczas parafia Zagórze obejmowała miejscowości: Zagórze, Klimontów, Modrzejów, Niwkę, Dańdówkę, Porąbkę, dawne Niemce (obecnie Ostrowy Górnicze) oraz Maczki. Na tym obszarze mieszkała znaczna liczba ludności żydowskiej, która początkowo podlegała gminie żydowskiej w Będzinie, utworzonej jeszcze w XVI wieku. Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku powstała filia (podkahał) w Modrzejowie, która od 1783 roku posiadała synagogę, mykwę oraz cmentarz żydowski, utworzony 3 kwietnia tego roku[1]. W drugiej połowie XIX wieku, w 1868 roku, utworzono samodzielny kahał w Modrzejowie. D...
“Gdy chandra w niedzielę dopada Gdy leje za oknem od świtu Za stery laptopa zasiadam I czasu odpalam wehikuł
Tu kluczę po krętych alejach Nowego cos ciągle odkrywam Spacerem po stuletnich dziejach W mój świat wirtualny odpływam
Sto razy chodziłem po mieście Zdumiewa mnie tutaj coś stale Obejrzę to razy i dwieście To lepsze niż tanie seriale”
(wyszukiwarka rozpoznaje fragmenty nazw ulic oraz opisów, wielkość liter nie jest brana pod uwagę)
ul. Mościckiego
ul. Mościckiego
ul. Zamkowa, zamek
ul. Zamkowa, zamek
ul. Piłsudskiego
ul. Piłsudskiego
ul. Zamkowa, stadion
ul. Zamkowa, stadion
Sielec, basen
Sielec, basen
ul. Narutowicza, KWK Sosnowiec
ul. Narutowicza, KWK Sosnowiec
ul. Sienkiewicza
ul. Sienkiewicza
Sielec, basen
Sielec, basen